HAARLO - Wat zullen de nationale biljartbestuurders, het Nederlandse publiek en de kampioenen zelf een trots hebben overgehouden aan een weekend van prachtige successen en hoogstaand bilarten in de Grand Dutch en de Masters Artistiek. De 19-jarige Sam van Etten greep zaterdagmiddag de titel in de vijfkamp, waarmee hij zich voor tenminste een jaar de beste allrounder van ons land mag noemen. De 18-jarige Jop de Jong was op hetzelfde moment de beste in het artistiek.
De twee jonge talenten, Sam van Etten uit het Noord-Hollandse Schermerhorn, die op zijn zevende jaar begon met biljarten in het café van zijn ouders en Jop de Jong uit Bathmen lieten in de Grand Dutch routiniers als Dave Christiani, Raymund Swertz en Jos Bongers achter zich in de Grand Durch en in de Masters Artistiek spelers met een reputatie in het artistiek zoals Sander Jonen, Martin van Rhee en Erik Vijverberg. Het Nederlandse biljarten mag trots zijn op deze spelers, die uit een professionele opleiding zijn voortgekomen.
Zowel in de Grand Dutch als in de Masters Artistiek was het slotgevecht in de volle zaal van HCR Prinsen in Haarlo boeiend tot de laatste caramboles en de laatste set. Sam van Etten nam tegen Dave Christiani een voorsprong van 4-0 door het vrij spel in één beurt (100-2) en het kader 47/2 in drie beurten (150-31) te winnen. De Limburger Christiani, uitblinker tot dan toe in het toernooi, vocht na die start op vrijdagavond verbeten terug.
Hij won vandaag, zaterdag, eerst het driebanden, zoals verwacht, met 30-13 in 21 beurten en maakte in het 71/2 een geweldige achtervolgingsslag, nadat Van Etten met 127 van start was gegaan, daarna drie keer op rij miste en na vijf beurten leidde met 127-94. Toen Van Etten finishte in de zesde beurt, had Christiani nog maar één kans: gelijkmaken met 54. Dat lukte op een onorthodoxe manier. Zelden rolden de ballen zoals Christiani dat wilde, overal en nergens moest hij op zoek naar punten zonder de positie op de lijnen te vinden.
Bij een 5-3 score in het voordeel van Sam van Etten moest het bandstoten de beslissing brengen. Dave Christiani was favoriet, onder meer omdat hij het bandstoten fantastisch beheerst en op dit toernooi al een partij van 100 punten in 1 beurt had uitgespeeld. Maar nu, in de finale van de Grand Dutch, liep het allemaal heel anders. Sam van Etten had opnieuw een perfecte start met een serie van 34 en leidde na zeven beurten met 95-49. Hij ging door de finish in de achtste beurt en werd in de nabeurt niet meer bedreigd door Christiani: 100-70.
De vreugde was gemeend, maar ingetogen bij de jonge kampioen, die Dave Christiani na twee opeenvolgende overwinningen in de Grand Dutch zo grandioos had onttroond. Sam van Etten, ook al voormalig Europees juniorenkampioen, liet in Haarlo zien dat hij vanaf nu tot de beste allrounders van Nederland en wellicht ook van Europa en de wereld mag rangschikken. Hij haalde zijn titel zonder al te veel supporters, vertelde hij: ,,Mijn ouders hebben een café en ze hadden een groot feest vandaag, maar gelukkig is mijn opa nog wel gekomen om me kampioen te zien worden.''
Raymund Swertz werd op de slotdag derde na een overwinning op Michel van Silfhout met 6-4. Swertz won het vrij spel in 1 beurt, het kader 71/2 in acht en het driebanden in 21, Van Silfhout was de beste in het 47/2 in 4 beurten en het bandstoten in drie beurten.
Jos Bongers versloeg Demi Pattiruhu voor de vijfde plaats met 9-1, Micha van Bochem werd zevende door een overwinning in de plaatsingswedstrijd op Dennis Timmers met 8-2.
In de Masters Artistiek eindigden Jop de Jong en Martin van Rhee als poulewinnaars. Sander Jonen wist zich ondanks een moeilijke voorbereiding (ziekte en onderzoek in ziekenhuis) toch te plaatsen voor de kruisfinales, waarin hij in een prima partij met 3-0 verloor van Jop de Jong: 82.790/70.202.
Martin van Rhee haalde het in een nek-aan-nek race met Rene Dericks met een 3-2 score en een score van 71.601. Daardoor stonden Jop de Jong en Martin van Rhee tegenover elkaar in de finale. De eerste tikken kwamen van Jop de Jong, die zijn voortreffelijke vorm liet zien en zijn tegenstander met 60-49 in 9 en 57-50 in 10 op een 2-0 achterstand zette. Van Rhee vocht dapper terug, won de derde en vierde met 46-33 in 9 en 75-69 in vijf, maar in de beslissende set was Jop de Jong ongenaakbaar in de eindfase: de jongeman, inmiddels ook al een ster in demonstraties, zegevierde met 48-41 en mocht zijn eerste belangrijke titel op zijn palmares schrijven.
Hij was er dolgelukkig mee: ,,Ik had een geweldige start in de finale, kwam met 2-0 voor, maar liet toen vijf matchballen onbenut. Daarna is het gelukkig op 2-2 wel gelukt. Ik bedank iedereen voor de prachtige steun, de mensen die hebben meegeleefd, maar ook Dibo Biljart en Erik Vijverberg.''
De eindstand in de Masters Artistiek:
1 Jop de Jong, 63.287
2 Martin van Rhee 70.895
3 Sander Jonen 64.080
4 Rene Derickx 59.395
5 Erik Vijverbelrg 56.161
6 Benny Smits 49.687
7 Mark Janssen 45.378
8 Robert van Veenendaal 43.881.
Jop de Jong is op zijn achttiende jaar de nieuwe Master artistiek in Nederland