Het meest succesvolle Tv-programma aller tijden, uitgezonden in meer dan honderd landen, is eigenlijk een simpele quiz show. Een kandidaat in een stoel wordt op de proef gesteld met vragen van oplopende moeilijkheidsgraad. Driebandenspelers kunnen zich daarin wel verplaatsen: zij belanden ook regelmatig in de stoel, als het spel weer eens te moeilijk is. Wat doen we verkeerd? De formule van "WWTBAM" geeft ons wat aanknopingspunten.
De kandidaten in de show hebben drie "hulplijnen", die ze kunnen gebruiken als hun kennis tekort schiet. Dit zijn ze: a) de 50/50 kans b) vraag het publiek c) bel een vriend. Hier is mijn makkelijk te onthouden tip voor biljarters: denk aan WWTBAM, en gebruik NOOIT een hulplijn. Ze doen met je spel wat een warm vettig glas doet met koud bier.
"De 50/50 kans", daar hebben we het eerder over gehad op deze pagina's. Het is die keuze die je het liefst niet zou willen maken, en van ellende ga je er maar tussenin zitten. De lijn van drie banden (LKL) is niet aantrekkelijk, wordt altijd te lang. De 5-band (LKLKL), dat zie je ook niet gebeuren: wordt te kort. Je kunt over vier banden spelen, maar dat is zo gevoelig, en die raak je alleen maar goed als je barst van het vertrouwen. Een totaal andere oplossing? Nee, te moeilijk. Het engeltje op je linker schouder zegt: wees een vent, loop niet weg voor het probleem, speel die bal netjes aan: KLKL. Maar het duiveltje op je rechterschouder fluistert: "Misschien zie je het niet helemaal goed, misschien komt ie iets korter dan je denkt? Of iets langer? Speel maar LKL, of LKLKL, dan kom je in elk geval in de buurt." En ja hoor, je speelt weer de vlees-noch-vis bal en je weet al dat ie mis is.
"Vraag het publiek", dat is wanneer we om ons heen gaan kijken, op zoek naar wat steun. Hebben de toeschouwers eigenlijk wel door dat hogere machten vandaag tegen mij samenzweren? Hebben ze gezien welk onmogelijk aanvangsspel ik gehad heb? En hoeveel pech? Teamgenoot in het publiek, je hebt die zwijnen van mijn tegenstander toch wel geteld hè? Ik heb er al zes gezien, en dan alle jonkies nog. Je roept jezelf tot de orde, en doet je stinkende best op het volgende punt, ook weer zo'n moeilijke. Zeldzaam mooi geraakt, maar op een vloeitje mis. Daar komt het theater: je blijft net een paar seconden te lang aan tafel staan, en je kijkt het publiek in. "Die kon ik toch echt niet beter raken" staat op je voorhoofd in neon letters. Dan druip je af, naar de stoel. Aan je teamgenoten heb je niets. Aan het publiek heb je niets. Het leven is onrechtvaardig.
"Een vriend bellen", dat doe je als je middenin een partij bent en je verliest. Je werkt aan het verhaal dat je hem of haar morgen gaat vertellen. "Nee, die partij kon ik echt niet winnen. Geen loop, geen spel. De ene moeilijke losband na de andere. Als ik eens verdedigde, lag er voor hem weer een voorbandje. En als hij "va banque" speelde en miste, lagen er weer drie ballen vast aan band. Misschien dat Caudron zo'n partij nog kan omdraaien, maar ik niet." Of deze versie, als je niet een jankert bent die een beetje liegt, maar meer een gentleman die een beetje liegt: "Hij was gewoon te goed voor me vandaag. Maakt een prachtige serie van negen, en een zeven er overheen. Daar kon ik niet tegenop. Ik speelde niet slecht hoor, maar hij was niet te houden". Dit soort telefoongesprekken voer je in je hoofd, vanaf de stoel. En er is één ding dat je altijd weer verzuimt te vermelden, tegen je vriend, echtgenote of trainingspartner.
De partij is nog niet afgelopen.
Moeilijke driebandenwedstrijden kun je alleen winnen als je in het NU bent, in het moment. Als je een partij gaat analyseren terwijl ie nog bezig is, ben je in het verleden (en daar win je nooit). Als je jezelf gaat uitleggen waarom je - straks - verloren hebt, leef je in de toekomst (en daar win je nooit). In beide gevallen verdrievoudig je de kans dat je inderdaad verliest. Je bent nijdig op jezelf, vanwege de fouten die je eerder in de partij gemaakt hebt. Dat is begrijpelijk, maar doe er morgen iets nuttigs mee, aan de trainingstafel. Een beetje vloeken in de auto, op weg naar huis mag ook. NU heb je andere prioriteiten. Je moet nu het punt maken dat er ligt, en dan nog één. DAT is je enige hulplijn. Vergeet de stand in de wedstrijd, vergeet dat rotkind met zijn zakje chips, vergeet je tegenstander. Zelfs hij is van ondergeschikt belang. Je leven draait nu om één ding, en dat is het probleem op de tafel. Dat kun je oplossen, je hebt alle gereedschap. Wie houdt je tegen? De tegenstander zit in de stoel. Nu ga JIJ biljarten.
(Deze column werd eerder gepubliceerd op Facebook)