Op de website van de IAAF (atletiek) vind je een indrukwekkend aantal pagina's gewijd aan maar één ding: records. Dat is niet eens zo verrassend, want atletiek heeft nu eenmaal verschillende disciplines, lengtes, afstanden. De atleten worden elk jaar weer net iets beter, en de records zijn als het ware de hartslag van de sport.
Zo werkt het bij ons eigenlijk ook. Maar het driebanden had een inhaalslag te maken. We liepen achter, in de ERKENNING van records. De spelers en hun allerbeste prestaties kregen niet wat ze verdienden, want onze records waren ongedefinieerd en officieus. Biljartrecords kun je niet opzoeken op Wikipedia; wat je daar vindt is incompleet en het wemelt van de fouten.
Onze overkoepelende organisatie, de UMB, nam het voortouw (en terecht). Alleen zij hebben de autoriteit om wat officieus was, officieel te maken. Mij werd gevraagd een inventarisatie te maken, en dat heb ik met plezier gedaan.
De UMB website is momenteel onder reconstructie, maar binnenkort komen er wat nieuwe pagina's bij. De historie van de grote kampioenschappen is in te zien: alle winnaars van brons, zilver en goud op Wereldkampioenschappen, en alle podiumplaatsen op World Cups. Maar het aardigste deel van de klus, wat mij betreft, was toch het selecteren van de categorieën die de term "wereldrecord" mogen gaan dragen, en het vinden van de allerbeste prestaties ooit, in die categorieën.
Welke records ga je erkennen, welke prestaties vallen af? Ik zal twee voorbeelden geven, om dat selectieproces te verduidelijken..
1) Een paar jaar geleden maakte Hugo Patino in New York een wedstrijd uit met een serie van 18. Het publiek stond op de banken, en ze wilden dat hij doorspeelde. Hij maakte nog eens 13 punten, een serie van 31 dus! Hugo is een geweldige biljarter, en ik twijfel niet aan dit verhaal. Maar die 31 kun je absoluut niet gaan erkennen als "wereldrecord", en iedere biljarter begrijpt dat.
2) Dick Jaspers had een ongelukkige eerste ronde in de World Cup van Ho Chi Minh in 2015. Hij remiseerde met Shin Dae Kwon, 40-40 in 13 en verloor de shootout. Maar zijn "toernooimoyenne" van 3.076 kan natuurlijk ook niet de status van wereldrecord krijgen. Sommige topprestaties vallen af, het is niet anders.
Een legitieme organisator van de wedstrijd, een arbiter, een getekende tellijst, een minimum aantal partijen: dat zijn eisen waar je echt niet omheem kunt bij de erkenning van een record. Video-registratie gaat zeker helpen, als in de toekomst een record bij de UMB wordt aangemeld, in de hoop dat het wordt erkend.
Kijk eens even mee naar de categorieën. Het zijn er nogal wat.
Voor de duidelijkheid:
- records 1, 2 en 3 kunnen alleen maar in een WK gebroken worden.
- records 4,5 en 6 kunnen alleen maar in een World Cup gebroken worden.
- records 7,8 and 9 kunnen alleen in een Scotch Double evenement gebroken worden.
Het heeft er alle schijn van dat records 11 en 18 een lang leven krijgen. Zo vaak wordt er niet meer gespeeld tot 60 punten, en ook setjes van 15 zijn aan het uitsterven.
Het goede nieuws: er wordt zo veel tot 40 punten gespeeld door topspelers, dat de records 2,5,6,12 en 16 voortdurend onder druk zullen staan, in de komende jaren.
Wie is de recordhouder in het recordhouden? Kortom, wie heeft er de meeste? Dat is niemand anders dan E.T., beter bekend als Frédéric Caudron. Hij staat maar liefst 10 keer op de lijst, en hij wordt op ruime afstand gevolgd door Dick Jaspers, met 5 wereldrecords.
Bij record nummer 13 hoort één van mijn favoriete biljart-anecdotes. Eddy Merckx speelt in de Bundesliga in 2011 zijn historische 4-9-26-7-0-4, en na de laatste carambole (een lastige harmonica) wijst de keu naar het plafond en Eddy ontploft bijna. Hij weet dat hij een bizarre, aardverschuivende prestatie geleverd heeft. Een wat oudere Duitse heer komt hem feliciteren, en zegt: "Leuk dat je er zo blij mee bent, jongeman. Vijftig in zes beurten, is dat een persoonlijk record? "