SEOUL – De Koreaanse biljarter is beleefd, tot op het hoffelijke af zelfs, blinkt uit door sportief gedrag, beleeft zijn sport met hart en ziel, maar toont zelden zijn emoties en is gevreesd om zijn concentratie en mentaliteit. Zuid-Korea, met zijn miljoenen duizenden spelers, een grote concentratie van biljartzalen en bijna tweehonderd profspelers is – op het gebied van driebanden – een land met onbegrensde mogelijkheden.
Drie spelers staan in de top twaalf, zes in de top veertig van de wereldranglijst. Toch heeft de huidige lichting, met prachtige topspelers zoals Kyung-Roul Kim, Sung Won Choi en Jae Ho Cho nog altijd geen wereldkampioen voortgebracht, al mogen de Koreanen pronken met het grootste talent in het driebanden: de viervoudige wereldkampioen bij de junioren, Haeng Jik Kim
De Kozoom interviewers Markus Schönhoff en Frits Bakker vroegen hun Koreaanse collega Woojin Park, die vaak ook als coach optreedt van de topspelers, zijn licht te laten schijnen over de biljart cultuur in zijn land.
Kozoom: Wat zijn de meest populaire sporten in Zuid-Korea en welke plaats neemt biljarten en meer in het bijzonder driebanden in?
Woojin Park: ,,Honkbal, basketbal en voetbal zijn het meest populair. Driebanden neemt een bijzondere positie in, omdat heel veel mensen er van genieten, maar het niet als sport beschouwen.’’
Kozoom: We weten dat er veel sterke driebanden spelers zijn, maar worden ook andere disciplines van biljart beoefend, zoals pool en snooker? In China en Taiwan wordt veel snooker gespeeld.
Woojin: ,,Driebanden en 4-ball, vergelijkbaar met vrij spel of kader, zijn de dominante disciplines in Korea. De pool markt wordt wel steeds groter, maar is nog steeds erg klein in vergelijking met driebanden. Snooker is te verwaarlozen. Voor zo ver ik weet, zijn er slechts drie snookertafels in Korea. In China en Taiwan wordt wel veel snooker en pool gespeeld en geen driebanden.’’
Kozoom: Hoeveel professionele spelers zijn er in Korea in driebanden?
Woojin: ,,Op dit moment zijn er 780 professionele spelers, die geregistreerd zijn bij de Koreaans biljart federatie.’’
Kozoom: Wie waren de voorgangers van de nieuwe generatie topspelers in Korea. Als we naar België kijken met Caudron en Merckx, dat zijn spelers die aan hun carrière zijn begonnen in het tijdperk van Raymond Ceulemans en Ludo Dielis. Waren in Zuid-Korea en vooral in Azië de grote voorbeelden Sang Lee in Korea? Of voor de Japanse spelers Kobayashi en Komori?
Woojin: ,,Eerlijk gezegd, hebben wij niet zo’n generatie gehad. Sang Lee, volledige naam Sang-Chun Lee, was de enige speler die beroemd was in de wereld, maar hij was een uitzondering. Hij emigreerde naar Amerika in 1987 en kreeg drie jaar later het Amerikaanse staatsburgerschap. Hij groeide in enkele jaren tot een wereldspeler uit, maar maar met een Amerikaanse nationaliteit. Hij kwam in 2003 terug naar Korea en werd voorzitter van de Koreaanse biljart federatie. In die positie heeft hij het biljarten een injectie gegeven. Het was ook in die tijd dat Kyung-Roul Kim zich begon te ontwikkelen.’’
Kozoom: Sung-Won Choi was in Porto dicht bij de wereldtitel, maar verloor van Eddy Merckx. Daar ging het verhaal dat een Koreaanse speler die wereldkampioen wordt van zijn land het kapitale bedrag van honderdduizend euro ontvangt.
Woojin: ,,Ja, dat klopt en het geldt voor alle soorten van sport in Korea. Een sporter die een bijzondere prestatie levert (voor biljart is dat een wereldkampioenschap of de Aziatische spelen), krijgt hij punten. Dat wil zeggen voor een wereldkampioenschap krijgt men 20 punten voor de gouden medaille, 5 punten voor de zilveren medaille en 3 voor de bronzen medaille). En als er 20 punten zijn gehaald, ontvangt de sporter 300.000 Koreaanse won (200 euro) per week zo lang hij leeft. Dat kan waarschijnlijk tot meer dan 100.000 euro oplopen.’’
Kozoom: Als we naar de spelers in uw land kijken, zoals Kim, Cho of Choi, zien we spelers met een geweldige concentratie en een sterke wil om te winnen? Wat zijn de bijzondere eigenschappen en krachten van de Koreaanse biljarter?
Woojin: ,,Wij spreken altijd over de ’Grote zes’ in Korea, met Kyung-Roul Kim, Sung-Won Choi, Jae-Ho Cho, Dong-Goong Kang, Jung-Han Heo en Chung-Bok Lee. Zij zijn de grote topspelers in Korea, die altijd de nummers 1 tot 6 op de ranglijst bezetten. En Kim is de top van de top met een algemeen gemiddelde tussen 1.900 en 2.000. Choi is, laten we zeggen, nummer 2, maar zijn gemiddelde is eigenlijk niet zo hoog (rond 1.600, 1.700), maar hij is een speler die zich in elke partij uitzonderlijk kan concentreren en mentaal heel sterk is tot de laatste carambole.’’
,,De Koreaanse speler is verder niet veel anders, maar het grote verschil met Europa is dat wij vaak heel lange reizen moeten maken naar World Cups en naar een wereldkampioenschap. Dat betekent, de reiskosten zijn vrij hoog en ze zijn super gemotiveerd om iets in het toernooi te bereiken. Stel, een speler moet 3000 euro betalen voor een World Cup en verliest zijn eerste wedstrijd. Dat is een vreselijk gevoel.’’
Kozoom: Wat de speelstijl betreft: veel Europese spelers maken na de afstoot bewegingen met het lichaam, alsof ze de speelbal naar de carambole willen sturen. De Koreaanse speler staat meestal bewegingsloos na de afstoot.
Woojin: ,,Het heeft te maken met de Koreaanse cultuur van hoffelijkheid en beleefdheid, in het dagelijks leven, maar ook in de sport en dus in het biljarten. Wie biljart leert spelen, krijgt als eerste te horen dat een beleefd gedrag het belangrijkste onderdeel is. Het verplaatsen en bewegen met het lichaam om de bal te volgen is absoluut geen goed gedrag.’’
Kozoom: Hoe moeten we de biljartcultuur zien ten opzichte van het grote aantal biljartzalen en spelers.
Woojin: ,,We hebben een heel andere cultuur dan in de Europese landen. Zuid-Korea heeft meer dan 40.000 biljartclubs en 10 miljoen mensen spelen regelmatig biljart. Als je bijvoorbeeld naar de universiteit straat gaat in Korea, dan vind je 100 biljartclubs op een kwartier van elkaar. Elk gebouw heeft een biljartclub. We hebben accommodaties en veel goede spelers, dus elke liefhebber kan gemakkelijk leren biljarten van een topspeler. Alleen is er geen competitie. Dat betekent: wedstrijden zien kan alleen in de grote toernooien. Die zijn er slechts vier tot zes in een jaar. Daar kunnen de gewone spelers niet aan meedoen. In plaats daarvan zijn er wel veel toernooien voor amateur-spelers. De kwaliteit daarin is niet zo hoog: 0.800 tot 1.000.’’
Kozoom: Met zo veel spelers heeft Korea één groot toptalent met Haeng Jik Kim. Zijn er ook nog andere beloftes op komst?
Woojin: ,,Haeng-Jik is de allergrootste jeugdspeler in Korea, maar er zijn nog enkele talentvolle spelers op komst, zoals Jun-Tae Kim, Tae-Jun Oh, die in het leger zijn op dit moment en Myung-Woo Cho.’’
Kozoom: Wat is de drive voor jonge Koreanen om biljart te gaan spelen?
Woojin: ,,De oudere mensen zien biljarten niet als sport in Korea, daardoor staan ze niet toe dat jonge kinderen gaan spelen. Veel mensen hebben al geprobeerd om die cultuur te veranderen en het lijkt te werken. Sommige middelbare scholen (maar nog niet zo veel) promoten biljarten en een paar universiteiten geven ruimte voor ontwikkeling van jonge talenten. Haeng-Jik Kim is het beste voorbeeld van dit systeem. Maar normaal gesproken beginnen mensen pas te biljarten als ze volwassen zijn. Dat geldt ook voor alle spelers uit de Grote zes.’’
Kozoom: Haeng Jik Kim kwam naar Duitsland voor de verdere ontwikkeling en speelde ook in de Nederlandse competitie. Inwon Kang speelde in Duitsland en Nederland. Hoe komt het dat er geen andere Koreaanse topspelers naar Europa komen om veel geld te verdienen?
Woojin: ,,Het is geen garantie voor het grote geld, naar Europa komen. Topspelers (zoals de Grote zes) zijn terughoudend om Korea te verlaten, omdat ze dan veel zaken moeten opgeven. Ze zullen geen Koreaanse toernooien meer kunnen spelen, zodat hun stand op de ranglijst drastisch omlaag gaat. En ze raken sponsors kwijt. De meeste professionele spelers werken in een club: dat betekent simpelweg, trainen in de club en mensen komen om die spelers te zien. Daarmee verdienen ze 2000 tot 3000 euro per maand. Als ze vertrekken uit Korea, zijn ze die zekerheid kwijt.’’